ARA
ANASAYFA > >E-DESTEK >Sıkça Sorulan Sorular
E-DESTEK

Sıkça Sorulan Sorular

  • Trifaze motor, monofaze besleme ile çalıştırılabilir mi?
    Genellikle küçük güçlerde monofaze girişli sürücü kullanarak trifaze motorlar güvenli bir şekilde çalıştırılabilir. Monofaze sürücülerin de standart olarak çıkışları trifazedir ve trifaze motor çalıştırmaya uygundur.

    Bir de elimizdeki iki fazı (monofaze besleme olması durumunda), motor iki fazına bağlayıp, üçüncü faza kondansatör ile (90 derece faz farkı yaratmak için) bağlantı yapma durumu vardır. Bu bağlantı şeklinin adı literatürde Steinmetz bağlantısı olarak geçer. Ancak bu şekilde kullanım önerilmez çünkü motor performansından kaybeder. Eğer motor, etiketinde yazan tam güç değerinde çalıştırılmak istenirse motorun hasar görmesi beklenebilir.
  • Elektrik Motorlarında Verimlilik - Verimli Motor Nedir ?
    Elektrik motorlarında ‘güç’ değeri motorun elektriksel giriş gücünü değil, miline verdiği mekanik gücü ifade eder. Örneğin 3kW’lık bir motor demek, milinde 3kW’lık mekanik güç üretebiliyor demektir. Ancak bu motorun bu gücü üretirken elektrik şebekesinden nasıl bir güç çekeceği motorun verimliliği ile alakalıdır. Belki 3.25 kW çekiyor olabilir, belki 3.5kW ya da belki de 4kW… Elbette aynı 3kW’ı üretirken şebekeden kıyasla daha az güç çeken motor daha verimlidir – bir başka deyişle kayıpları daha azdır – ve enerji tüketimi ve tasarrufu konusunda daha iyidir. 


    İlk alım maliyetleri kıyasla daha verimli olan motorların daha fazla olmasından dolayı ilk alım ve kullanırken tüketilen enerji birlikte düşünülerek hangi motoru seçmeye karar verme işi basit matematik problemidir. Kestirme bir yaklaşım ve bir genelleme yapmak gerekirse, genellikle endüstride kullanılan motorlar kıyasla yoğun çalışan sistemler olduğu için her zaman en verimli motor – ilk yatırım maliyeti biraz da yüksek olmasına rağmen – orta ve uzun vadede daha ekonomik bir seçimdir.
  • Motor koruma yöntemleri nelerdir?
    Temelde aşırı yüklenme ve bunun sonucu oluşan aşırı akım ve aşırı ısınma nedeniyle motorların arızalandığını, yandığına şahit oluyoruz. Bu noktada aşırı ısıya karşı motor koruması iki farklı konsept altında toplanabilir.
    1. Direkt Koruma:
    Motorlar için opsiyonlarımızda da olan PTC, Termostat gibi ekipmanlar, direkt olarak sargıların içerisine yerleştirilmiş olup motorun gerçek sargı sıcaklığını dış dünyaya bildirir ve uygulama mühendisi tarafından aşırı ısınma durumunda alınacak önlemler neticesinde motoru hasar görmeden önce durdurmaya yarar. Direkt sıcaklığa bağlı bir ölçüm ve gösterge olduğu için bunu direkt yöntem olarak adlandırabiliriz.
    2. Dolaylı koruma
    Sıklıkla tercih edilen başka bir yöntem de motor akımını izleyerek ‘uzun süredir bu akım çekiliyorsa motor aşırı ısınmıştır’ mantığına güvenerek motoru korumaktır. Bunun için çeşitli elektriksel şalt ekipmanları (termik röleler, motor koruma anahtarları vb.) mevcuttur.
    Aynı amacı taşısalar da çalışma prensipleri farkından dolayı bu iki yöntem birbirinin birebir muadili sayılamaz.
  • Kompakt motor nedir? Gövde ve/veya paket boyu itibariyle, aynı gücü IEC normlarının işaret ettiği gövdeden bir küçük boya sığdırılmış motorlardır. Zaman zaman motorun girmesi gereken yer sıkıntısı ya da basitçe maliyet unsurlarından dolayı tercih sebebi olmaktadır.
  • Motor etiketindeki temel bilgiler nelerdir?
    Şöyle özetlenebilir:

    - Güç: kW cinsinden motorun gücünü gösterir. HP (beygir gücü) olarak gösterimler de mevcuttur.

    - Devir: devir/dakika (ya da RPM) olarak motorun anma yükündeki anma hızının ifadesidir.

    - Besleme voltajı ve frekansı: Anma besleme gerilimi (Volt) ve frekansının (Hz) değerleridir. Ayrıca trifaze motorlarda üçgen (Delta – D) ve yıldız (Star – Y) bağlantı yapılması durumunda verilmesi gereken voltaj değerleri de yazılıdır.

    - Beslemeye göre motor türü: Asenkron motorlar çoklukla monofaze (tek fazlı) veya trifaze (üç fazlı) olarak üretilirler. Faz – nötr olarak beslenen motorlar monofaze, üç faz (R-S-T ya da L1-L2-L3) olarak beslenen motorlar da adından da anlaşıldığı üzere trifaze olarak adlandırılırlar.

    - Anma akımı: Tam yükünde çalışırken motorun normal şartlar altında çekeceği akım (A) değeridir. Bu akım değerinin üzerinde yüklenmeler genellikle aşırı yüklenme olarak sınıflandırılır ve uzun süreli bu şekilde çalışan motorların hasar görmesi söz konusu olabilir.

    - Deklarasyon ve sertifikalar: Avrupa makine direktiflerine uygun üretim olduğuna dair CE deklarasyonu, Amerika ve Kanada ülkelerine uyumluluk göstergesi olan UL, CSA, Rusya’ya uygunluğu ifade eden EAC gibi sertifikalar/damgalar olabilir.

    - Motor yapı şekli: Genellikle motor kodundan anlaşılabildiği şekliyle B3 ayaklı; B14/B5 flanşlı ya da bunların birlikte olduğu bağlantı şekillerine uygun motorlar üretilmektedir.

    - Çalışma rejimi: Genellikle motorlar S1 diye adlandırdığımız sürekli çalışmaya durumuna göre etiketindeki gücü ve performans değerleri verilir. Ancak kesikli (dur-kalk yapacak şekilde) ve çalışma sürecinin yanı sıra dinlenmesine de imkan tanınan yük tiplerinde, motorlar özel olarak bu çalışma rejimi için hesaplanıp etiketlerinde de bu şekilde bilgiler verilebilir. Örneğin ELK Motor çift hızlı vinç uygulaması motorları S3 çalışma rejimine göre tasarlanmıştır.

    - Seri Numarası: Özellikle gelecekte bir motoru fabrikadan sorgulamak adına ve geriye dönük olarak takibini yapmak için faydalı bir kayıt bilgisidir.

    - İzolasyon sınıfı: Standart olarak ELK Motorlar F sınıfı izolasyona sahiptir. Bunun anlamı, motor sargıları 155 dereceye kadar ısınmaya uygundur.

    - Ağırlık: Motorun net ağırlığıdır. Bu ağırlık paketleme ağırlığını içermez.

    - Verimlilik sınıfı: ELK Motor olarak; IE2, IE3 ve IE4 verimlilik sınıfına sahip motorlar üretmekteyiz.

    - IP koruma sınıfı: ELK Motor olarak standardımız IP55 korumalı motorlardır.

    - Rulman Tipleri: Rulmanların değişmesi gerektiğinde uygulanması gereken rulmanların kodları da etiket bilgileri arasında mevcuttur.

    - Menşei: Ürünün üretildiği ülkeyi gösterir. ELK Motor, kendi imalatı haricinde fason imalat kullanmaz. %100 yerli ve milli ve kendi ArGe’si çalışmaları neticesinde yapılan tasarımına göre üretim yapmaktadır. ELK motor, devlet tarafından da onanmış ArGe merkezidir.
  • Motor ayakları sök-tak yapılabilir mi?
    ELK motorun alüminyum gövde tüm motorlarının ayakları değiştirilebilir. Hatta motorun uzunlamasına ekseni etrafında 90 derecelerle konumlandırılmış alternatif yerlere bağlanarak, motorun simetrik gövde yapısından dolayı terminal kutusu 90’ar derecelerle döndürülebiliyor gibi düşünülebilir. 

                  Yenilikçi Tasarım ve Kullanıcı Dostu

    Ayrılabilir Ayaklar


    Simetrik Dizayn
  • Motorlarda rulman seçimi kriterleri?
    Aksi belirtilmediği sürece motorlarımızda standart olarak bilyeli rulmanlar kullanılmaktadır. Her rulman için aksiyel ve radyal olmak üzere iki dayanma kuvveti tanımlanmıştır. 

    Aksiyel kuvvet; motor milini içeri doğru bastıran ya da mili dışarı doğru çıkartmaya çalışan eksendeki kuvvettir. 


    Radyal kuvvet ise, motor milini yandan bastıran kuvvettir. Genellikle motor ile yük arasında aktarma organı olarak kayış-kasnak kullanılan uygulamalarda, kayışın hareketi aktarabilmek için sahip olması gereken gerginliği standart rulmanların taşıyabileceğinden daha fazla bir radyal yük üretiyorsa, motorun ön rulmanları istek üzerine NU tipi diye de adlandırılan silindirik ve güçlendirilmiş rulman sınıfından seçilebilir.